Profilaktyka ataków dny
Dawkowanie kolchicyny w profilaktyce ostrego ataku dny moczanowej wg EULAR i ACR (1-3)
Podmiot odpowiedzialny:
Biblioteka wiedzy
Stosowanie leku Colchican
Kolchicyna – jak stosować u pacjenta z dną moczanową?1-3
Atak dny moczanowej
Terapię kolchicyną rozpocząć jak najszybciej, najlepiej do 12 godzin od wystąpienia ataku.
Dawka wstępna
1 mg
Po upływie 1 godz.
0,5 mg
Po 12 godz. (ewentualnie)
0,5 mg
Później
0,5 mg
do 3 x dziennie
do ustąpienia objawów
Chorzy z rozpoznaną dną moczanową i świadomi zasad leczenia powinni mieć kolchicynę zawsze przy sobie.
(wytyczne EULAR*)
*EULAR – European Allance of Associations for Reumatology (Europejska Liga do Walki z Chorobami Reumatologicznymi).
COLCHICAN - wskazania do stosowania:
- Ostre ataki dny moczanowej.
- Profilaktyka ostrych napadów dny moczanowej podczas leczenia allopurynolem, febuksostatem i produktami leczniczymi o działaniu urykozurycznym.
COLCHICAN – skład:
Jedna tabletka powlekana zawiera 0,5 mg czystej kolchicyny (Colchicinum).
Profilaktyka
Średnia liczba ataków dny moczanowej po 3 i po 6 miesiącach u pacjentów stosujących allopurinol w skojarzeniu z kolchicyną lub z placebo.4
Porównanie ciężkości ataków dny moczanowej u pacjentów leczonych allopurinolem, u których zastosowano placebo lub terapię kolchicyną przez ½ roku.4
Profilaktyczne zastosowanie kolchicyny w małej dawce przez ½ roku od rozpoczęcia leczenia obniżającego stężenie kwasu moczowego to:4
średnio 2 ataki dny moczanowej mniej
o 28% mniejsze nasilenie dolegliwości bólowych w przypadku ewentualnego ataku dny
DODATKOWE KORZYŚCI ze stosowania kolchicyny u pacjentów z dną moczanową to redukcja ilości zawałów serca.
Porównanie odsetka zawałów u pacjentów z dną moczanową
Ponad dwukrotna redukcja ilości zawałów serca u pacjentów leczonych kolchicyną.
Kolchicyna w kardiologii
Kolchicyna w kardiologii - co nowego?
Kolchicyna (0,5mg/dziennie) od 2021 roku jest rekomendowana przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne w ramach prewencji wtórnej choroby sercowo-naczyniowej6
- szczególnie jeżeli inne czynniki ryzyka są niewystarczająco kontrolowane,
- jeżeli dochodzi do nawracających epizodów sercowo-naczyniowych.
Wytyczne precyzują grupy pacjentów, u których można włączyć leczenie przeciwzapalne kolchicyną:
- pacjenci z chorobą sercowo-naczyniową zwiazaną z miażdżycą,
- pacjenci z cukrzycą typu 2.
Porównanie liczby zdarzeń sercowo-naczyniowych7
Przewlekłe leczenie przeciwzapalne z zastosowaniem kolchicyny w małej dawce (0,5 mg/dzień) zmniejsza ryzyko sercowo-naczyniowe u pacjentów po zawale serca.
Badanie COLCOT
(Colchicine Cardiovascular Outcomes Trial)
Randomizowane, wieloośrodkowe badanie kliniczne (167 ośrodków, 12 państw).Kryterium włączenia: zawał serca przebyty w okresie 30 dni. Czas obserwacji prawie 2 lata.
Dna moczanowa
Dna moczanowa to zapalenie stawów, które jest związane ze zwiększonym stężeniem we krwi kwasu moczowego.
Kwas moczowy jest naturalnym produktem przemiany materii.
Duże stężenie tego metabolitu może być przyczyną powstawania w okolicach stawów kryształów, które są zródłem problemu.
Kwas moczowy jest naturalnym produktem przemiany materii.
Duże stężenie tego metabolitu może być przyczyną powstawania w okolicach stawów kryształów, które są zródłem problemu.
OSTRY ATAK DNY MOCZANOWEJ
Objawy ataku dny:- nagły, bardzo silny ból stawu
- obrzęk stawu, zwykle z zaczerwienieniem skóry, która jest napięta i błyszcząca
Objawy najczęściej pojawiają się wcześnie rano i dotyczą dużego palca stopy. Rzadziej obejmują staw skokowy i kolanowy oraz pozostałe stawy. Ból jest na tyle duży, że uniemożliwia chodzenie. Nieleczony atak dny moczanowej trwa zwykle od 7 do 14 dni.
PRZEBIEG CHOROBY
- okres bezobjawowego podwyższenia stężenia kwasu moczowego
- obecność kryształów w stawach bez objawów
- ataki zapalenia stawów
- występowanie guzków podskórnych
W wypadku braku leczenia, ataki zapalenia stawów powtarzają się, zajmując kolejne stawy. Po kilku lub kilkunastu latach dna moczanowa przechodzi w postać przewlekłą. Kryształy moczanu sodu powodują niszczenie stawów i postepującą niesprawność. Złogi odkładają się nie tylko w stawach, ale także w narządach wewnętrznych i skórze, tworząc tzw. guzki dnawe. Na skórze guzki pojawiają się najczęściej na uszach oraz na dłoniach i stopach (w okolicach stawów).
W przewlekłej dnie dochodzi także do uszkodzenia narządów wewnętrznych - głównie nerek.
Dieta
Produkty, które można spożywać w dowolnej ilości
- niskotłuszczowe produkty mleczne (twaróg, jogurt, kefir)
- produkty pełnoziarniste
- produkty bogate w witaminę C
- orzechy, białka roślinne np. soczewica, słonecznik, groch
- świeże owoce i warzywa
- woda, kawa
Produkty, które należy spożywać z umiarem
- bogatotłuszczowe produkty mleczne
- tłuste ryby
- mięso drobiowe
- jaja
- herbata
Produkty, których należy unikać
- alkohol (szczególnie piwo)
- mięso wieprzowe, dziczyzna podroby, wywary mięsne
- owoce morza
- napoje z dużą zawartością fruktozy
- soki owocowe
Do pobrania
Skrócona Informacja o Leku - Richette P., Doherty M., Pascual E. et al., 2016 updated EULAR evidence-based recommendations for the management of gout, Ann Rheum Dis 2017; 76 (1): 29-42.
- Fitzgerald J. D., Dalbeth N., Mikuls T. et al., 2020 American College of Rheumatology Guideline for the Management of Gout, Arthritis Care Res (Hoboken) 2020; 72 (6): 744-760.
- Gajewski P. [red. prow.], Interna Szczeklika 2021, wyd. 12, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków, 2021, str.: 2160-2161.
- Borstad G. C., Bryant L. R., Abel M. P., Scroggie D. A., Harris M. D., Alloway J. A., Colchicine for prophylaxis of acute flares when initiating allopurinol for chronic gouty arthritis, J Rheumatol 2004; 31 (12): 2429-2432.
- Crittenden D. B., Lehmann R. A., Schneck L. et al., Colchicine use is associated with decreased prevalence of myocardial infarction in patients with gout, J Rheumatol 2012; 39 (7): 1458-1464.
- Visseren F. L. J., Mach F., Smulders Y. M. et al., 2021 ESC Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice, Eur Heart J 2021; 42 (34): 3227-3337.
- Tardif J. C., Kouz S., Waters D. D. et al., Efficacy and Safety of Low-Dose Colchicine after Myocardial Infarction, N Engl J Med 2019; 381 (26): 2497-2505.
Uwaga